เบื้องตะวันตกเมืองสุโขไทยนี้ มีอรัญญิก พ่อขุนรามคำแห่งกระทำอวยทานแก่มหาเถร สังฆราช ปราชญ์เรียนจบปิฎกไตร….. ประมวลจากการบรรยายของ ดร.วินัย พงศ์ศรีเพียร “สุโขทัยคดี” ณ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินทร (องค์การมหาชน ครั้งที่ 4 – 5) เมื่อ 7 พฤษภาคม 2563. กูขับเข้าก่อนพ่อกู กูต่อช้างด้วยขุนสามชน ตนก็พุ่งช้างขุนสามชนตัวชื่อมาสเมืองแพ้ ขุนสามชนพ่ายหนีพ่อกูจึงขึ้นชื่อกูพระรามคำแหง…
เมืองพระบาง เป็นเมืองก่อนที่สุโขทัยเป็นราชธานี เป็นชื่อเดิมของเมืองนครสวรรค์ อันเป็นเมืองหน้าด่านที่สำคัญตั้งแต่สุโขทัย จนถึงรัตนโกสินทร์ ภายหลังเรียกว่าเมืองชอนตะวัน และเปลี่ยนเป็นเมืองนครสวรรค์ ในที่สุด. เมืองพระบาง ตั้งอยู่ที่บริเวณเมืองนครสวรรค์เดิม ซึ่งเป็นเมืองคู่กับเมืองคนที ซึ่งตั้งอยู่ที่บ้านโคน ริมน้ำปิง กำแพงเพชร. ข้อความในจารึกมีว่า สมเด็จพระราชเทพีศรีจุฬาลักษณ์อัครราชมเหสีเทพธรณีโลกรัตน… เป็นชายาแด่สมเด็จมหาธรรมราชาธิราช กอร์ปด้วยปัญจพิธกัลยาณีมีศีลพระ… อาทิ จารึกวัดสรศักด์ สุโขทัย ที่กล่าวว่า เจ้าสามพระยา มีพระราชมารดาเป็นเชื้อพระวงศ์สุโขทัย เมื่อครั้งทรงพระเยาว์ได้เคยเสด็จมาทำบุญที่สุโขทัย พร้อมพระมารดา และน้า ช่วงเวลาที่ทรงเสด็จมาทำบุญที่สุโขทัย ตรงกับช่วงเวลาที่พระองค์ครองเมืองชัยนาทซึ่งเป็นเมืองในฐานะลูกหลวง ซึ่งก็คือเมืองพิษณุโลกหรือสองแควเดิมนั่นเอง.
หลักศิลาจารึก พ่อขุนรามคำแหง
ในเขตจังหวัดนครสวรรค์ปัจจุบันได้ ส่วนเมืองกำแพงเพชรในสมัยสุโขทัยตอนปลายสืบเนื่องมาจนถึงสมัยอยุธยานับเป็นเมืองสำคัญมาก เพราะตั้งอยู่ในจุดยุทธศาสตร์ ซึ่งเป็นเส้นทางเชื่อมต่อระหว่างดินแดนล้านนาในทางตอนเหนือกับบ้านเมืองมอญในบริเวณริมอ่าวเมาะตะมะทางด้านทิศตะวันตก. แคว้นสุโขทัยนี้ กำเนิดขึ้นท่ามกลางแคว้นน้อยใหญ่ที่อยู่รายรอบ ได้แก่ อาณาจักรพุกาม ที่อยู่ทางทิศตะวันตกและตะวันตกเฉียงเหนือ แคว้นหริภุญไชยในเขตจังหวัดลำพูนและลำปาง แคว้นละโว้หรือลพบุรี และแคว้นนครชัยศรีในพื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำภาคกลาง แคว้นศรีจนาศะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และอาณาจักรกัมพูชา ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งอาณาจักรล้านนาที่อยู่ทางเหนือ. วรรณกรรมการแสดงอีกประเภทหนึ่งที่สมควรนำมากล่าวถึงคือ ละครวิทยุ และละครโทรทัศน์ ละครวิทยุเรื่องแรกของไทยนั้นเริ่มแสดงราว พ.ศ. ๒๔๘๐ เป็นละครชวนหัวแบบจำอวด ซึ่งแสดงศิลปะของการเล่นคำและการเสนออารมณ์ขันครื้นเครง ได้แก่ละครชุด “ครูมี ดนตรีเอก” แสดงโดยคณะปัญญาพล ส่วนละครวิทยุสมัยใหม่ หรือ “นาฏกรรมวิทยุ” นั้นเป็นของคณะบ้านกับโรงเรียน จัดและแสดงโดย ม.ล.ตุ้ย ชุมสาย และเจริญพันธ์ ชุมสาย ณ สถานีวิทยุ ๑ ป.ณ.
นับจากอดีตถึงปัจจุบัน มีเพียงหลักศิลาจารึกเพียงหลักเดียวเท่านั้นที่ค้นพบว่ามีรูปอักษรไทยแบบที่พ่อขุนรามคำแหงทรงประดิษฐ์ขึ้นในปีพ.ศ. “พระเจ้าอู่ทองมาจากนครวัดในเขมร (หลักฐานเพิ่มเติมครั้งที่ ๓)”. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 20 มีนาคม 2556. ข่าวสดประชาชาติธุรกิจสุดสัปดาห์ศิลปวัฒนธรรมเทคโนโลยีชาวบ้านเส้นทางเศรษฐีสำนักพิมพ์มติชนศูนย์ข้อมูลมติชนมติชนอคาเดมีKhaosod EnglishMatichon Investor Relationร่วมงานกับเรา. ศิลาจารึกนี้นับเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์และโบราณคดี ที่ใช้อ้างอิงได้ว่า รูปอักษรไทยได้ปรากฏขึ้นเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. งานจารึกและประวัติศาสตร์ของประเสริฐ ณ นคร.
เปิดผลงาน 21 ปีศาลปกครอง เดินหน้าพัฒนา นำเทคโนโลยีแก้กฎหมาย พิจารณาคดีไม่ล่าช้า
” มีชุมชนที่พบแหล่งผลิตเครื่องมือเหล็ก และแก้วที่ทำลูกปัด รวมทั้งวัตถุสำริด เช่น อาวุธ เครื่องประดับและลูกปัดหินสีที่เป็นของมาจากภายนอก มีอายุราว 2,000 ปี ลงมาจนถึงสมัยทวารวดี โดยเฉพาะของในสมัยทวารวดีเป็นพวกเหรียญเงินและทองคำที่มีลวดลายศรีวัตสะ รวมทั้งจี้ห้อยคอรูปหน้าสิงห์ ไม่เคยพบในที่อื่น ลูกปัดหินสี และลูกปัดแก้วพบกระจายกันอยู่ตามที่ต่าง ๆ ในขณะที่เชิงเขาในเขตบ้านวังหาดพบแหล่งถลุงเหล็ก เป็นบริเวณกว้าง แสดงให้เห็นว่านอกจากถลุงแล้ว ยังนำมาผลิตเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ด้วย จึงนับเนื่องเป็นแหล่งอุตสาหกรรมโบราณแห่งหนึ่งที่สำคัญ. หน่วยที่ ๒ เป็นหน่วยเฝ้าคุม โดยมากเป็นฝ่ายพลเรือนผสมกับทหาร ทำหน้าที่ควบคุมตัวเจ้านายและบุคคลสำคัญต่าง ๆ เช่น สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิต จากวังสวนผักกาดมายังพระที่นั่งอนันตสมาคม พระประยุทธ์อริยั่น จากกรมทหารบางซื่อ เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีการวางแผนให้เตรียมรถยนต์สำหรับลากปืนใหญ่มาตั้งเตรียมพร้อมไว้ โดยทำทีท่าเป็นตรวจตรารถยนต์อีกด้วย โดยหน่วยนี้ดำเนินงานโดย นายทวี บุณยเกตุ นายจรูญ สืบแสง นายตั้ว ลพานุกรม หลวงอำนวยสงคราม เป็นต้น โดยฝ่ายนี้เริ่มงานตั้งแต่เวลา ๐๑.๐๐ น. พ่อขุนรามคำแหงมหาราช ทรงรวมเป็นพระมหากษัตริย์ที่ทรงอัจฉริยภาพทั้งด้านการปกครอง เศรษฐกิจ ศาสนาและศิลปวิทยาต่างๆ ที่สำคัญยิ่งคือพระองค์ได้ทรงประดิษฐ์อักษรไทยขึ้นเมื่อประมาณ พ.
เบื้องหัวนอนเมืองสุโขไทนี้ มีกุฎีพิหารปู่ครูอยู่ มีสรีดภงส์ มีป่าลาง มีป่าม่วงป่าขาม มีน้ำโคก มีพระขะพุงผี….. ตัวอักษรสีน้ำตาล ตัวอักษรลายสือไทยที่ปรากฏบนศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง พ.ศ. อาณาจักรโถโลโปตี้ อยู่ทางทิศตะวันตกของ………………และทิศตะวันออกของ………. เมื่อชั่วพ่อกู กูบำเรอแก่พ่อกู กูได้ตัวเนื้อตัวปลา กูเอามาแก่พ่อกู กูได้หมากส้มหมากหวาน อันใดกินอร่อยดี กูเอามาแก่พ่อกู กูไปตีหนังวังช้างได้ กูเอามาแก่พ่อกู กูไปท่อบ้านท่อเมือง ได้ช้างได้งวง ได้ปั่วได้นาง ได้เงือนได้ทอง กูเอามาเวนแก่พ่อกู… ” “50 กษัตริย์ไทย”. สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์.
ง ทำให้มีร่างรัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2517
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำแพงแสน. “ประวัติศาสตร์สุโขทัยจากจารึก.” งานจารึกและประวัติศาสตร์ของประเสริฐ ณ นคร. การบรรยายของ อาจารย์วลัยลักษณ์ ทรงศิริ, อ.ศรีศักดิ์ วลิโภดม ใน Facebook ห้อง “สยามเทศะ โดยมูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์”, วันที่เข้าถึง 17 กรกฏาคม 2564. พ่อกูชื่อศรีอินทราทิตย์ แม่กูชื่อนางเสือง พี่กูชื่อบานเมือง กูมีพี่น้องท้องเดียวกันห้าคน ผู้ชายสามผู้หญิงโสง พี่เผื่อผู้อ้ายตายจากเผือ เตียม แต่ยังเล็ก…
ศิลาจารึกกรุงสุโขทัยที่มีอยู่ในหอสมุดนี้ เริ่มรวบรวมแต่ในรัชกาลที่ three มีจดหมายเหตุปรากฎว่า เมื่อ พ.ศ. 2394 ต่อมาจึงโปรด ฯ ให้ย้ายพระแท่นมนังคศิลามาก่อแท่นประดิษฐานไว้หน้าวิหารพระคันธารราฐในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม… เมื่อสิ้นรัชสมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ และพ่อขุนบานเมืองแล้ว พระองค์ได้ครองกรุงสุโขทัย ต่อมาเป็น พระมหากษัตริย์รัชกาลที่ ๓ แห่งราชวงศ์พระร่วงสันนิษฐานว่าพระองค์ สิ้นพระชนม์ในราวปี พ. ในสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 พระองค์ทรงเจริญสัมพันธไมตรีกับแว่นแคว้นต่าง ๆ มากมาย แม้กระทั่ง ขอม ซึ่งก็เป็นมาด้วยดีจนกระทั่งกษัตริย์ขอมสวรรคต พระราชโอรสนาม พระบรมลำพงศ์ ทรงขึ้นครองราชย์ ซึ่งพระบรมลำพงศ์ก็แปรพักตร์ไม่เป็นไมตรีดังแต่ก่อน สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 จึงให้สมเด็จพระราเมศวรยกทัพไปตีกัมพูชา และให้สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 (ขุนหลวงพะงั่ว) ทรงยกทัพไปช่วย จึงสามารถตีเมืองนครธมแตกได้ พระบรมลำพงศ์สวรรคตในศึกครั้งนี้ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 จึงแต่งตั้ง ปาสัต พระราชโอรสของพระบรมลำพงศ์เป็นกษัตริย์ขอม .. เมื่อพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ทรงขจัดอิทธิพลของเขมรออกไปจากกรุงสุโขทัยได้ในปลายพุทธศตวรรษที่ 18 การปกครองของกษัตริย์สุโขทัยได้ใช้ระบบปิตุราชาธิปไตยหรือ “พ่อปกครองลูก” ดังข้อความในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหงว่า คำพูด”….เมื่อชั่วพ่อกู กูบำเรอแก่พ่อกู กูได้ตัวเนื้อตัวปลา กูเอามาแก่พ่อกู กูได้หมากส้มหมากหวาน อันใดกินอร่อยดี กูเอามาแก่พ่อกู กูไปตีหนังวังช้างได้ กูเอามาแก่พ่อกู กูไปท่อบ้านท่อเมือง ได้ช้างได้งวง ได้ปั่วได้นาง ได้เงือนได้ทอง กูเอามาเวนแก่พ่อกู..”
- เป็นชายาแด่สมเด็จมหาธรรมราชาธิราช กอร์ปด้วยปัญจพิธกัลยาณีมีศีลพระ…
- อานุภาพภาวนา “พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ. ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ. สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ.”
- ในสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 พระองค์ทรงเจริญสัมพันธไมตรีกับแว่นแคว้นต่าง ๆ มากมาย แม้กระทั่ง ขอม ซึ่งก็เป็นมาด้วยดีจนกระทั่งกษัตริย์ขอมสวรรคต พระราชโอรสนาม พระบรมลำพงศ์ ทรงขึ้นครองราชย์ ซึ่งพระบรมลำพงศ์ก็แปรพักตร์ไม่เป็นไมตรีดังแต่ก่อน สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 จึงให้สมเด็จพระราเมศวรยกทัพไปตีกัมพูชา และให้สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 (ขุนหลวงพะงั่ว) ทรงยกทัพไปช่วย จึงสามารถตีเมืองนครธมแตกได้ พระบรมลำพงศ์สวรรคตในศึกครั้งนี้ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 1 จึงแต่งตั้ง ปาสัต พระราชโอรสของพระบรมลำพงศ์เป็นกษัตริย์ขอม ..
- แคว้นสุโขทัยนี้ กำเนิดขึ้นท่ามกลางแคว้นน้อยใหญ่ที่อยู่รายรอบ ได้แก่ อาณาจักรพุกาม ที่อยู่ทางทิศตะวันตกและตะวันตกเฉียงเหนือ แคว้นหริภุญไชยในเขตจังหวัดลำพูนและลำปาง แคว้นละโว้หรือลพบุรี และแคว้นนครชัยศรีในพื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำภาคกลาง แคว้นศรีจนาศะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และอาณาจักรกัมพูชา ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งอาณาจักรล้านนาที่อยู่ทางเหนือ.
- กูขับเข้าก่อนพ่อกู กูต่อช้างด้วยขุนสามชน ตนก็พุ่งช้างขุนสามชนตัวชื่อมาสเมืองแพ้ ขุนสามชนพ่ายหนีพ่อกูจึงขึ้นชื่อกูพระรามคำแหง…
- การบรรยายของ อาจารย์วลัยลักษณ์ ทรงศิริ, อ.ศรีศักดิ์ วลิโภดม ใน Facebook ห้อง “สยามเทศะ โดยมูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์”, วันที่เข้าถึง 17 กรกฏาคม 2564.
อย่าคาดหวังกับสิ่งใดๆ หากไม่ต้องการที่จะผิดหวัง… สรุป เรียบเรียงข้อมูลจาก. Matichon.co.th/education/news_248891, วันที่เข้าถึง 18 เมษายน 2563. อานุภาพภาวนา “พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ. ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ. สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ.”
หน่วยที่ ๑ ทำหน้าที่ทำลายการสื่อสารและการคมนาคมที่สำคัญ เช่น โทรศัพท์ โทรเลข ดำเนินการโดยทั้งฝ่ายทหารบกและพลเรือน ทหารบกจะทำการตัดสายโทรศัพท์ของทหาร ส่วนโทรศัพท์กลางที่วัดเลียบมี นายควง อภัยวงศ์ นายประจวบ บุนนาค นายวิลาศ โอสถานนท์ ดำเนินการ โดยมีทหารเรือทำหน้าที่อารักขา ส่วนสายโทรศัพท์และสายโทรเลขตามทางรถไฟและกรมไปรษณีย์เป็นหน้าที่ของ หลวงสุนทรเทพหัสดิน หม่อมหลวงอุดม สนิทวงศ์ หม่อมหลวงกรี เดชาติวงศ์ เป็นต้น ซึ่งหน่วยนี้ยังรับผิดชอบคอยกันมิให้รถไฟจากต่างจังหวัดแล่นเข้ามาด้วย โดยเริ่มงานตั้งแต่เวลา ๐๖.๐๐ น. ได้ยินว่า ที่ตำบลบ้านโค ยังมีชายคนหนึ่งรูปงาม มีกำลังมากท่องเที่ยวอยู่ในป่า มีนางเทพธิดาองค์หนึ่ง เห็นชายคนนั้นแล้วใคร่จะร่วมสังวาสด้วย จึงแสดงมายาหญิง ชายคนนั้นก็ร่วมสังวาสกับนางเทพธิดาองค์นั้น เนื่องจากการร่วมสังวาสของเขาทั้งสองนั้นจึงเกิดบุตรชายคนหนึ่งและบุตรชายคนนั้นมีกำลังมาก รูปงาม เพราะฉะนั้นชาวบ้านทั้งปวงจึงพร้อมใจกันทำราชาภิเษกบุตรชายคนนั้น บุตรชายซึ่งครองราชสมบัติในเมืองสุโขทัยนั้น ปรากฎพระนามในครั้งนั้นว่า โรจราชภายหลังปรากฏพระนามว่า พระเจ้าล่วง… ราวพศว.ที่ 6-7 มีพัฒนาการเส้นทางการค้าสายไหมทางทะเล ที่ทำให้บ้านเมืองที่เป็นเมืองท่า ชายทะเลจากอ่าวไทย มีการติดต่อแลกเปลี่ยนสินค้าของป่าและแร่ธาตุ เกิดการติดต่อสัมพันธ์กับชุมชนบ้านเมืองภายในแบบเหนือ-ใต้ เกิดเส้นทางการค้าจากบ้านเมืองในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา อันเป็นภาคกลางตอนล่างที่มีเมืองท่าค้าขายกับภายนอก จนปลายสมัยทวารวดีต่อสมัยลพบุรีใน พศว.ที่ 16-17. “…เมื่อพระสัมมาสัมพุทธปรินิพพานแล้วได้ ๑๘๐๐ ปี จุลศักราช ๖๑๘ มีกษัตริย์องค์หนึ่ง ทรงพระนามว่า โรจราช ครองราชสมบัติอยู่ในเมืองสุโขทัย ประเทศสยาม ด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ของชมพูทวีป… จารึกวัดบูรพารามระบุว่า สมเด็จพระราชเทวีศรีจุฬาลักษณ์อัครราชมหิดิเทพยธรณีดิลกรัตนบพิตร เป็นเจ้า ผู้เป็นบาทบริจาริการัตนชายา แด่สมเด็จพระมหาธรรมราชา กอร์ปด้วยปัญจพิธกัลยาณี มีศิลพิริยะปรีชา…